HASSELT -De kievitsbloem is een plant uit de leliefamilie of Liliaceae. De plant komt in het wild voor in Nederland maar is een zeer zeldzaam voorkomend bolgewas en wettelijk beschermd. In België is de plant in het wild uitgestorven. De bloem heeft paars en soms wit geblokte bloemblaadjes. De planten doen er acht jaren over om in bloei te komen. De zaden zijn relatief groot en verspreiden zich drijvend op het water. In Nederland is de belangrijkste groeiplaats van de kievitsbloem langs de oevers van de Vecht en het Zwartewater. Vroeger kwam de Kievitsbloem ook voor in gebieden met klei-op-veen en dan vooral de gebieden die ’s winters onder water stonden. De plant kan erg slecht tegen aanpassingen aan het grondwaterpeil en is op de meeste plaatsen al voor de Tweede Wereldoorlog uitgestorven.
Kievitsbloem
De Latijnse naam van deze bijzondere voorjaarsbloeier is de Fritillaria meleagris. Hij valt niet echt op in de tuin met zijn hangende bloemhoofdjes en vaak purper/wit schaakbordachtig patroon. In het wild voorkomende kievitsbloemen staan onder natuurbescherming want ze zijn zeer zeldzaam. Weiden waar zij voorkomen, mogen niet vaak gemaaid worden omdat het blad de kans moet krijgen om af te sterven zodat de bollen weer op krachten kunnen komen en zich kunnen vermeerderen.
Herkomst
Van Fritillaria bestaan er 85 soorten winterharde bolgewassen die men in de noordelijke gematigde streken in het wild kan vinden. Zij bloeien in vochtige weiden langs rivieren. De plant is afkomstig uit Afghanistan en werd in 1575 uit Constantinopel naar Wenen gebracht. De familie Fritellaria omvat verschillende soorten, b.v. ‘kabouters’ zoals de kievitsbloem en ‘reuzen’ zoals de keizerskroon. Sommige soorten hebben verrassend mooie kleuren. Kievitsbloemen vind je in het wild in West-Europa, het Middellandse-Zeegebied, Azië, Turkije, Irak, Iran, Himalaya, Afghanistan, China en Noord-Amerika.
Naamgeving
De wetenschappelijke naam is afgeleid van fritillus, wat dobbelbeker betekent. Deze vergelijking heeft te maken met de vorm van de klokjes en met de tekening van de kievitsbloem, die lijkt op de ogen van een dobbelsteen. Meleagris is afgeleid van Meleagros, de koning van Kaludon uit de Griekse sage. Letterlijk betekent het parelhoen. Het Nederlandse woord kievitsbloem heeft te maken met de gelijkenis van de gesloten bloem met een kievitseitje en omdat deze bloem bloeit als de kieviten in april/mei uit hun winterkwartier komen.
Gerelateerde artikelen:
- Zeer zeldzame kievitsbloemen weer in bloei langs het Zwartewater
- Zeldzame kievitsbloemen weer in bloei langs Zwartewater
